2
دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تهران
چکیده
پیدایش مجلس به عنوان یکی از قوای حاکم و تاثیر گذار در کشورها، مرهون تلاشهای بشری جهت تحقق دموکراسی و اعمال حاکمیت ملی و نظرات و آثار اندیشمندان بزرگی نظیر جان لاک، شارل دومونتسکیو و... بوده است. مجلس در عصر کنونی به عنوان نهادی مهم و غیر قابل انکار، مطابق با اصل تفکیک قوا به انجام وظایف خود میپردازد. پارلمان به لحاظ ساختار میتواند تک مجلسی یا دومجلسی باشد که امروزه در غالب کشورها نظام دومجلسی، حاکم است و این پرسش مطرح میشود که دلایل پیدایش مجالس دوم قانونگذاری چیست؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت دلایل پیدایش این مجالس از کشوری به کشور دیگر متفاوت است که عمدهترین آنها عبارتند از دلایل تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و عرف رایج در کشورها. البته شایان ذکر است که بیشتر کشورها در خصوص نظام دومجلسی، از کشورهای انگلستان و آمریکا الهام گرفتهاند. این که وجود مجالس دوم ضروری است یا خیر، همواره با استدلال موافقان و مخالفانی همراه بوده است. گفته میشود که وجود مجالس دوم جهت جلوگیری از اقدامات شتابزده مجالس نخست و با توجه به جوانتر بودن سن و اندیشههای پرتلاطم و گاهی احساسی نمایندگان این مجالس ضروری است. عدهای نظام دومجلسی را متناسب با کشورهای فدرال و نظام تکمجلسی را متناسب با کشورهای بسیط میداند که این نظر خالی از اشکال نمیباشد. زیرا همانگونه که اشاره شد وجود مجالس دوم علاوه بر بافت و ترکیب سیاسی کشورها به عوامل دیگری نیز بستگی دارد.
)