2024-03-29T20:02:30Z
https://www.asasimag.ir/?_action=export&rf=summon&issue=16142
حقوق اساسی
1397
15
30
درنگی بر جایگاه فرمانهای حکومتی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران
محمد
امامی
سیدمجتبی
واعظی
مریم
رستمی
قانون اساسی، بهعنوان ضابطة حکمرانی دارای دو چهرة رسمی و غیررسمی است. وجه غیررسمی و عرفی این قانون، موازی با دگرگونیهای زمانه ظاهر میگردد؛ از همین رو، در مسیر حکومتداری، تغییر و تحول در ساختار و همچنین کارکرد حکومت، امری محتمل است. فرمانهای حکومتی ولی فقیه نیز در بستر زمان و تجربة حکومتداری تشخّص عرفی یافته است. اگرچه صراحتاً در قانون اساسی اصلی به تعریف و شرایط صدور آن اختصاص داده نشده است، امّا این احکام حکومتی از جمله ابزارهای فصل اختلاف و حراست از منافع عموم جامعه و خروج از بنبستهای امر اداره کشور تلقی میشوند. به همین منظور، این جستار پژوهشی درصدد مطالعه و شناخت جزییات این نهاد حقوقیفقهی است که حضوری غیرمستقیم و نامرئی در قانون اساسی دارد و همچنین ضرورت بهرسمیتشناختن آثار آن را برای رهنمونی ما جهت دستیابی به الگویی مطلوبتر در حکمرانی را بررسی مینماید. به نظر میرسد سازوکار اجرای احکام حکومتی، در شرایط فعلی تنها از طریق اختیارات و تکالیف شخص ولی فقیه اعتبار یافته است و مستقلاً چارچوبی برای اجرای آن موجود نیست. همچنین گسترة شمول این فرمانها و مدت اعتبار آنها نیز مستلزم دقتنظر بیشتر است.
فرمانهای حکومتی
قانون اساسی
عرف اساسی
حکمرانی خوب
2019
03
11
1
23
https://www.asasimag.ir/article_118535_560eb8d98232f247f3ecd960e39fba74.pdf
حقوق اساسی
1397
15
30
معنا و مراد از مؤسسات وابسته به دولت در حقوق ایران
نادر
پورارشد
در برخی از قوانین اصطلاح موسسات وابسته به دولت در کنار وزارت خانه ها ، شرکت های دولتی و موسسات دولتی به کار رفته است. با این وصف آیا مقنن با آوردن اصطلاح موسسات وابسته به دولت در کنار سایر اشکال سازمانی قصد داشته تا شکل دیگری از دستگاه های عمومی دولتی را معرفی کرده باشد ؟ اگر چنین است نظام حقوقی حاکم بر این قسم اشخاص چه بوده و مصادیق آن ها کدامند و با چه معیارهایی می توان آن ها را شناخت؟ و مهمتر اینکه بر این تشخیص ها کدام آثار مترتب است؟ در این زمینه قانون ، دکترین و رویه اداری تقریباً ساکت و مبهم می باشند . مقاله حاضر با کشف شواهد و قرائن وتحلیل آنها ، چند فرض را مطرح و در معرض نقد قرار داده تا فرضیه موجه تر را معرفی و از ابهام موجود در مورد اصطلاح موسسات وابسته به دولت بکاهد.
موسسه دولتی
موسسه عمومی
وزارتخانه
شرکت دولتی
موسسه وابسته به دولت
2019
03
11
55
78
https://www.asasimag.ir/article_118543_866dd1638b14a9ca86af253095500724.pdf
حقوق اساسی
1397
15
30
اثرات مخرب معضلات شهری بر کیفیت حق زندگی شهروندان
سعید
خانی والی زاده
امیرعلی
لطفی
اساساً همة موجودات نیازهایی دارند و به تبع اولی انسان نیز به عنوان اشرف مخلوقات دارای نیازهای گوناگونی است که به واسطه پیچیدگی ناشی از تزیّن به عقل و اختیار، نیازهایش نیز پیچیدهتر از سایر آفریدگان میباشد. در چارچوب این نیازها، مجموعهای از حقوق و تکالیف بر انسان مترتب میگردد و در این میان، وضعیت زندگی بشر هویدا خواهد شد. اولین و بدیهیترین حقی که انسان از آن بهره میبرد، حق زندگی است که زمینهساز سایر حقوق او به حساب میآید، به همان میزانی که اصالت حق زندگی و لزوم عدم سلب آن مهم است، سلامت کیفیت آن نیز دارای اهمیت میباشد، چرا که اگر کیفیت این حق دچار اخلال شود، نتیجهی آن با نتیجه سلب یکباره این حق یکسان خواهد بود با این تفاوت که سلب در این نوع تدریجی است. در این نوشتار سعی شده است که ضمن تأکید بر اهمیت کیفیت حق زندگی و بیان چند نمونه از معضلات شهری که کیفیت حق زندگی شهروندان را به مخاطره میکشند، به این نکته نیز توجه شود که باید در مسیر حفاظت از حق زندگی انسانها، تمامی عوامل لطمه زننده به آن مورد شناسایی قرار گرفته و با آنها مقابله صورت پذیرد.
حقوق شهروندی
حق زندگی
معضلات شهری
2019
03
11
81
98
https://www.asasimag.ir/article_118544_a1d33567fa5dbb6e14c370402d60810d.pdf
حقوق اساسی
1397
15
30
تحلیل رویههای ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل و بررسی رویکرد گزارشگران ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران
حسن
خسروی
سید حسین
رضوانی
یکی از چالشهای اساسی حقوق بشر پس از گذشت چند دهه از شروع به کار کمیسیون حقوق بشر، غالب شدن وجه سیاسی موضوع حقوق بشر در بستر دیپلماسی چندجانبه از یک طرف و فراهم بودن امکان بهرهبرداری سوء از سازوکارها، و رویههای ویژۀ نهادهای حقوق بشری سازمان ملل، متحد از طرف دیگر بوده است. استمرار و تشدید چالشهای مذکور همراه با کمرنگ شدن رعایت اصول بیطرفی، عدم تبعیض، شفافیت و واقعگرایی کنشگران عرصه حقوق بشر در دهههای اخیر موجب شد تا اعضای سازمان ملل، بهویژه کشورهای در حال توسعه که غالباً هدف سوءاستفادههای یادشده قرار میگرفتند بر مساعی خود جهت انجام اصلاحات ساختاری بیفزایند. مساعی مذکور نهایتاً با انحلال کمیسیون حقوق بشر و جایگزین شدن شورای حقوق بشر با رویه نوین بررسی دورهای جهانی (UPR) در سال 2006 به ثمر نشست و توانست بخشی از نگرانیهای مورد اشاره را برطرف نماید. مقاله با رویکردی «توصیفی ـ تحلیلی» به بررسی سازوکارهای نظارتی شامل گزارشگران ویژه کشوری شورای حقوق بشر و تشریح نحوه انتصاب و عملکرد آنها و به طور خاص گزارشگران ویژه وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران میپردازد. یافتههای پژوهش نشان میدهد، برغم لحاظ شدن برخی اصلاحات و رویه های مترقی، این رکن تخصصی سازمان ملل هنوز با کاستیهای اساسی مواجه است که آنرا غالبا از انجام مطلوب وظایفی که بر عهده دارد بازمیدارد.
شورای حقوق بشر
رویههای ویژه
گزارشگر ویژه
قطعنامه وضعیت حقوق بشردر جمهوری اسلامی ایران
2019
03
11
101
129
https://www.asasimag.ir/article_118550_f846e2d80579b41fda9957d4be5f242c.pdf
حقوق اساسی
1397
15
30
جایگاه و نقش مردم در فرایند قانونگذاری در ایران و تأثیر آن بر حاکمیت مؤثر مردم
داود
محبی
سحر
براتی
بر مبنای اصل هفتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مشارکت مردم در امر تصمیمگیری و قانونگذاری از طریق نمایندگان آنان در مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا انجام میگیرد. مشارکت دادن مردم در عرصههای مختلف سیاسی- اجتماعی، بهعنوان نمادی از حق حاکمیت آنان به شمار میآید که این مشارکت میتواند در عرصه قانونگذاری، هم در وضع قانون و هم در اصلاح و نظارت بر آن صورت بگیرد. حق تعیین سرنوشت در نیم قرن اخیر یکی از اصول پایه شناخته شده و بسیاری آن را عنصر اساسی مشروعیت تلقی میکنند. در این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی و در چهارچوب دانش حقوق و با تکیه بر منابع کتابخانهای به بررسی جایگاه و نقش مردم در فرایند قانونگذاری در نظام جمهوری اسلامی ایران و نیز تأثیر آن بر حاکمیت مؤثر مردم میپردازیم.
قانونگذاری
حق تعیین سرنوشت
قدرت مؤسس
مشارکت
حاکمیت قانون
2019
03
11
131
156
https://www.asasimag.ir/article_118552_4b65478dc78ddd96cd8a7a7544530de7.pdf