TY - JOUR ID - 104990 TI - از جمع‌گرایی تا فردگرایی: تأملی بر پیامدهای نگرش‌های جمع‌گرا بر قوانین اساسی JO - حقوق اساسی JA - JBR LA - fa SN - AU - رحمت الهی, حسین AU - موالی زاده, سید باسم AD - استادیار دانشگاه تهران AD - دانش‌آموخته دوره دکتری حقوق عمومی Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 7 IS - 14 SP - 89 EP - 114 KW - فردگرایی KW - جمع‌گرایی KW - آرمانشهرگرایی KW - قانون اساسی DO - N2 - آثار فیلسوفان سیاسی در ادوار مختلف حول محور دو فراروایت فردگرا و جمع‌گرا می‌چرخد. دولت محوری، نظام سلسله‌مراتبی از قدرت، اعتقاد به آزادی مثبت، التزام شدید به سنت‌ها، از خودگذشتگی در راه جمع، دگردوستی و ساده‌زیستی بارزترین خصایص نگرش‌های جمع‌گرا شمرده می‌شود. جمع‌گرایی تأثیراتی را هم از لحاظ ماهوی و هم شکلی بر قوانین اساسی بر جای می‌‌نهد. آرمانشهرگرایی، ملموس‌ترین اثر ماهوی است.   آرمانشهرگرایی، خود پیامدهای دیگری را بر قوانین اساسی دارد. گرایش‌های عوام‌فریبانه، رهبری فرهمند، نگرش توده وار به ملت و سیاست حزب واحد یا حزب غالب در زمرۀ بارزترین این پیامدها محسوب می‌شود. از حیث شکلی تأثیرات جمع‌گرایی به‌صورت همکاری قوا به‌عنوان بدیلی برای تفکیک قوا، تضعیف اصل حاکمیت قانون به واسطه سیاسی شدن قضات، کثرت نهادهای حکومتی موازی و گرایش به تمرکزگرایی تجلی  می‌‌یابد. به‌علاوه، حقوق و آزادی‌های فردی در پرتو آموزه‌های اصالت جمعی از ماهیت حقیقی خود فاصله  می‌‌گیرد.   خصیصه بارز فردگرا‌ها، باور به آزادی منفی، قایل شدن به نقشی حداقلی برای دولت در تمام عرصه‌ها و نگرش غایت مدار به فرد می‌‌باشد. فردگرایی سبب طرح آموزه‌هایی شد که در نهایت سبب خلق حرکتی شد که ثمره آن قوانین اساسی مبتنی بر تحدید قدرت سیاسی جهت پاسداشت حقوق و آزادی‌های فردی  می‌‌باشد. UR - https://www.asasimag.ir/article_104990.html L1 - https://www.asasimag.ir/article_104990_c990502f85f3b26bb898dd5574b6906a.pdf ER -