تفویض اختیار قانون گذاری در حقوق اساسی ایران، کامرون و کنیا

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه علّامه طباطبایی

2 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علّامه طباطبایی

چکیده

اصلی­ترین و مهم­ترین کارکرد قوّه مقنّنه، وضع قانون برای نظام حقوقی است. علی­رغم صلاحیّت عام مجالس در اکثر کشورها برای قانونگذاری، در برخی از موارد، این اصل با استثنائاتی همراه بوده است. در اغلب نظام­های حقوقی، با مفهوم تفویض قانونگذاری مواجه می­شویم که بر اساس آن، در برخی از موارد، تصویب قانون به مرجعی غیر از قوّه مقنّنه واگذار می­شود. در این خصوص، در نظام حقوق اساسی ایران، به دو شکل تصویب قوانین به صورت آزمایشی و تصویب دائمی اساسنامه سازمان­ها، شرکت­ها، مؤسّسات دولتی یا وابسته به دولت مورد پذیرش قرار گرفته است. حال آنکه در نظام حقوقی دو کشور مهمّ سیاسی در آفریقا (یعنی کامرون و کنیا) تفویض اختیار قانونگذاری ابعاد گسترده تری دارد. در کامرون، تفویض، از نوع خارجی است و مقام مفوّض­الیه، رئیس جمهور می‌باشد. در مقایسه با نظام حقوقی ایران، که تفویض خارجی تنها یک مصداق دارد و آن هم تصویب دائمی اساسنامه‌هاست، در کامرون، رئیس جمهور حق دارد در زمینه­های تخصّصی مجلس وارد شود و قانونگذاری کند. در کشور کنیا تفویض اختیار با وسعت بیشتری مورد پذیرش قرار گرفته است و مقام مفوّض­الیه می­تواند اشخاص یا نهادهای دولتی و حکومتی باشد. در این کشور تفویض اختیار با تفسیر موسّع، مورد پذیرش قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها