امکان سنجی اساسی سازیِ حقوق توسط دیوان عدالت اداری (از طریق مقایسه تطبیقی آرای دیوان عدالت اداری و شورای قانون اساسی فرانسه)

نویسنده

استادیار حقوق عمومی دانشگاه ازاد اسلامی واحد همدان

چکیده

در بسیاری از نظام­های حقوقی، از جمله در فرانسه، اصول و حق­های اساسی یا بنیادین به حوزه فلسفه اخلاق و فلسفه حقوق محدود نمانده و از طریق فرایند اساسی­سازی وارد نظام عینیِ حقوقی شده­است. اساسی­سازی حقوق به لحاظ عملیاتی تا حدی در ادامه روند پاسداری از قانون اساسی است. با این تفاوت که در آن علاوه بر اصول تصریح­شده در قانون اساسی، دیگر حق­ها و اصول بنیادین نیز مورد حمایت نهاد پاسدارِ قانون اساسی قرار می­گیرد. در نظام حقوقی ایران، وظیفه پاسداری از قانون اساسی برعهده شورای نگهبان است. بنابراین منطق حقوقی ایجاب می­کند که اساسی­سازی حقوق نیز از طریق همین نهاد صورت گیرد. در واقع شورای نگهبان استدلالات تئوریک و امکانات عملی لازم برای اساسی­سازی را در اختیار دارد. پرسش این جا است که اگر به هر دلیلی، شورای نگهبان در جهت اساسی­سازی اقدامی نکند، آیا دیوان عدالت اداری می­تواند نهاد جایگزین شورا باشد یا خیر؟

کلیدواژه‌ها